Даноците се основен инструмент преку кој државата ги обезбедува средствата потребни за извршување на јавните функции. Секој правен и физички субјект има своја даночна улога – која зависи од видот на активноста, висината на приходот и изворот на заработка.
Во продолжение ќе објасниме кои видови даноци постојат во Македонија, кои се праговите и правилата за нивна примена, како и како може да се оптимизираат даночните обврски преку професионално советување.
Во Република Северна Македонија, даноците се делат на две главни групи:
| Категорија | Опис |
| Компанииски даноци | Опфаќаат даноци што влијаат врз деловните активности на компаниите |
| Лични даноци | Се однесуваат на индивидуални приходи на физички лица |
Покрај организациската структура, компаниите се класифицираат и според тоа дали се даночни или неданочни обврзници, најчесто во контекст на ДДВ (Данок на додадена вредност).
Компанија која остварува над 2.000.000 денари годишен приход од домашна трговија е должна да се регистрира како ДДВ обврзник и да издава фактури со пресметан ДДВ.
Стапките на ДДВ изнесуваат:
| Услов | Обврска |
| Приход над 2.000.000 денари годишно | Задолжителна регистрација за ДДВ |
| Доброволна регистрација | Можно во рок од 15 дена по првата деловна активност, или секоја година од 1–15 јануари |
| Приходи исклучиво од странство | Компаниите се ослободени од ДДВ – државна мерка за поттикнување девизен прилив |
Компаниите кои остваруваат приходи исклучиво од странство, иако имаат промет над 2 милиони денари, не се ДДВ обврзници, токму поради оваа стимулација.
И кај физичките лица важат слични принципи.
Секое лице што ќе оствари над 2.000.000 денари годишен приход (без да се сметаат платите и дивидендите) станува ДДВ обврзник.
Лицата кои примаат приливи од странство – на пример хонорари, фриленс услуги или консултантски договори – не подлежат на ДДВ, исто како и компаниите што работат исклучиво со странство.
| Услов | Обврска |
| Годишен приход над 2.000.000 денари | Станува ДДВ обврзник |
| Приливи од странство | Ослободени од ДДВ |
Данокот на добивка е директен данок кој се плаќа на остварениот профит (разликата помеѓу приходите и расходите).
| Категорија | Годишен приход | Даночна стапка / Опција |
| Микро фирми | До 3.000.000 денари | Ослободени од плаќање данок на добивка |
| Мали фирми | 3.000.000 – 6.000.000 денари | Може да изберат: 1% од вкупен приход, или 10% од добивката (приход – трошоци) |
| Средни и големи фирми | Над 6.000.000 денари | 10% од добивката |
Примери:
Алтернативно:
→ 6.000.000 × 1% = 60.000 денари
Персоналниот данок на доход се применува на физички лица и изнесува 10% од вкупниот остварен доход. Овој данок се плаќа на примањата што произлегуваат од:
Пример:
Фриленсер кој месечно заработува 100.000 денари, плаќа 10.000 денари персонален данок (10%) и ја поднесува пријавата до 10-ти во месецот за претходниот месец.
Пресметката на данокот на добивка се врши во согласност со сметководствените стандарди.
Обврската за нејзино точно поднесување ја имаат сметководствените бироа, кои го поднесуваат даночниот биланс до УЈП.
| Категорија | Даночна обврска |
| Компании со приход до 3.000.000 денари | Немаат обврска за данок на добивка |
| Компании со приход од 3–6 милиони денари | Избор: 1% на приход или 10% на добивка |
| Компании со приход над 6 милиони денари | Задолжително 10% на добивка |
Александар-АК нуди даночно советување засновано на професионални стандарди, точност и долгогодишно искуство.
Нашата цел е клиентите да имаат јасна слика за своите даночни обврски, да ги планираат навреме и да избегнат непотребни трошоци преку оптимизација на даночниот товар.
Нашите услуги вклучуваат:
Покрај тековното советување, нудиме и стратешко планирање на даночните оптоварувања преку повеќегодишни циклуси.
Преку сопствени истражувања, Александар-АК располага со податоци за неразвиени подрачја во Македонија каде инвестициите носат даночни олеснувања и субвенции.
Овие подрачја се класифицирани според вид на дејност, профил на инвестиција и законски услови за поволности.
Данокот претставува јавен приход за извршување на државни потреби, односно парични средства кои државата ги наплаќа од физичките и правните лица. Даноците се примарен извор за финансирање на македонскиот буџет.
Кои се основните елементи на даночниот систем и како се делат даноците според предметот на оданочување?
Данокот на добивка се пресметува како разлика помеѓу приходите и расходите. Сметководствените бироа имаат задача правилно да го утрврдат данокот на добивка и да го поднесат преку даночниот биланс до УЈП.
Пресметката за данокот на добивка се категоризира во три групи. Погледнете како точно може да се пресмета истиот.